4 oktober 2018

|

Jeugd & Gezin

|

Door anne annegarn

Ouder- en Kindteams en huisartsen hebben vaak te maken met dezelfde gezinnen. De uitdaging daarbij is om niet langs elkaar heen te werken, maar elkaar te versterken. Dat vereist korte lijnen, elkaar kennen, afstemming en elkaar op de hoogte houden. Samenwerking is essentieel. 

Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Elke beroepsgroep heeft een eigen cultuur, een eigen werkwijze en eigen routine. “Vorig jaar is als pilot in vier gebieden in de stad ingezet op nauwere samenwerking tussen huisartsen en Ouder- en Kindteams”, zegt Anne Annegarn, senior adviseur bij Elaa. De aansturing van dit project deed ze samen met Karin Visser, projectleider bij de Ouder- en Kindteams Amsterdam. “In 2018 is de werkwijze uitgebreid naar de hele stad. Begin dit jaar hebben Karin en ik samen alle 22 Ouder- en Kindteams bezocht. Daarbij hebben we het contact met de huisartsen geïnventariseerd, met per praktijk een stoplichtaanduiding rood/oranje/groen, en tips gegeven over hoe contacten met de huisartsen te starten of verbeteren. Aan het eind van het jaar doen we dat weer en hopen op verschuiving; van rood naar oranje, van oranje naar groen.”

Vaste contactpersoon

“Bij de start van de pilot hebben we niet alleen de teams, maar ook een aantal huisartsen gevraagd wat voor hen van belang is in de samenwerking”, kijkt Karin terug. “Huisartsen wilden graag een vaste contactpersoon, snel antwoord op vragen en een terugkoppeling over contacten met de gezinnen uit hun populatie. In onze werkafspraken nemen deze wensen nu, na de pilot, een prominente plek in.”

Factsheet en animatiefilm

Karin vervolgt: “Een beknopte factsheet benoemt wat het Ouder- en Kindteam, inclusief de jeugdgezondheidszorg, kan betekenen bij problemen zoals psychosomatische klachten van kinderen, een echtscheiding, of hulp voor kinderen van ouders met een (psychische) ziekte. Op de factsheet staat, gepersonaliseerd per huisarts, de contactpersoon van het Ouder- en Kindteam met de contactgegevens. Dat maakt het voor huisartsen concreet. Daarnaast is er een animatiefilmpje dat in drie minuten de inzet van het Ouder- en Kindteam toelicht.”

Tijdswinst

Bij diverse overleggen in de wijk maken huisartsen en professionals uit de Ouder- en Kindteams kennis met elkaar, vaak met gebruik van actuele casuïstiek. “Voor een goede samenwerking is het van groot belang dat huisartsen doordrongen zijn van de meerwaarde: goede, snelle zorg voor zorg om jeugdigen en gezinnen”, vertelt Anne. “Er is niet voor alle huisartsen een financiële tegemoetkoming, alleen de huisartsen in de ‘achterstandswijken’ krijgen van het ‘achterstandsondersteuningsfonds’ een vergoeding voor structureel overleg met het Ouder- en Kindteam. Huisartsen die goed contact hebben met het Ouder- en Kindteam geven echter altijd aan dat het hen ook veel tijd scheelt. En het leidt tot goede zorg voor problematiek bij jeugd, jongeren en de gezinnen.”

Karin: “Neem een sombere puber die niet meer naar school wil. De huisarts kan verwijzen naar een psycholoog van een instelling, maar dat is duurdere, specialistische zorg en soms is er een wachtlijst. Bovendien is deze hulp lang niet altijd nodig. De psycholoog van het Ouder- en Kindteam zit ‘om de hoek’ en kan laagdrempelig in gesprek met deze jongere, en ook kijken naar overige vragen van het gezin. Het zou dan zo maar kunnen dat een ggz-behandeling voor deze puber niet de oplossing is. Zo voorkom je te zware inzet van zorg bij jeugdigen en gezinnen.” 

Verwijzing

“Er is al veel bereikt”, constateren beiden tevreden. “Met ongeveer 70% van de huisartsen verloopt de samenwerking goed, een prima resultaat. De kracht, maar ook de kwetsbaarheid, zit vooral in de persoonlijke relatie. Bij de komst van een nieuwe contactpersoon vanuit het Ouder- en Kindteam bijvoorbeeld, of bij vervanging van de huisarts. Je kunt nog zo veel schriftelijk vastleggen: het staat en valt toch met het elkaar kennen en vertrouwen.”

Voor het communiceren met elkaar werken huisartsen en Ouder- en Kindteams, behalve per telefoon, met secure e-mail. Een Edifactbericht van de huisarts vanuit het Huisarts Informatiesysteem (HIS) direct in het systeem van de Ouder- en Kindteams (RIS) is niet mogelijk. Ook zijn Ouder- en Kindteams, net als de meeste wijkteams in Nederland, niet aangesloten op ZorgDomein. “We merken dat huisartsen gewend zijn patiënten in het medisch domein digitaal te verwijzen waarbij patiënten dit over het algemeen opvolgen, licht Karin toe. “Het goed samenwerken binnen het sociale domein vraagt iets anders. De kracht van dit project zit juist in een persoonlijke lijn tussen huisarts en het Ouder- en Kindteam. Daarnaast moet een jeugdige of ouder zelf een vraag aan ons hebben en bij voorkeur zelf (na advies van de huisarts) een afspraak met ons maken. Als de huisarts bij ons aanmeldt, bijvoorbeeld omdat dit een mogelijke drempel wegneemt, is het van belang dat er toestemming van het gezin is voor deze gegevensuitwisseling. Het transparant werken met gezinnen is voor ons van groot belang.”

Of het Ouder- en Kindteam in de toekomst gaat werken met ZorgDomein of Edifact valt nu nog niet te zeggen, aldus Karin. “Vooralsnog is dit gezien de kosten, de extra administratieve handelingen en onze visie op samenwerking binnen het sociale domein nog geen optie”.

Meer weten?

Stuur een e-mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. (foto links) senior adviseur bij Elaa en/of Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. (foto rechts) projectleider van het Ouder- en Kindteam.