- Positief Gezond & Wel in de Wijk
- Door de redactie
De afgelopen periode is door gezondheidseconoom Marc Pomp samen met het Landelijk kennisnetwerk Welzijn op Recept onderzoek gedaan naar de effecten van Welzijn op Recept. Dit toonde aan dat Welzijn op Recept besparingen kan leveren in de eerstelijnszorg, de GGZ en in de langdurige zorg van mogelijk 10%.
Welzijn op Recept (WOR) bestaat inmiddels tien jaar en is in meer dan 170 Nederlandse gemeenten beschikbaar. Het levert patiënten meer gezondheid en welbevinden op en eerstelijnszorgverleners meer werkplezier en gevoelsmatig minder werkdruk. Ook voor gemeenten is Welzijn op Recept belangrijk omdat 'kwetsbare' burgers na een welzijnsrecept zich beter voelen en weer meedoen in de samenleving en Welzijn op Recept de samenwerking versterkt tussen de huisartsen/eerstelijnszorgverleners, het welzijnswerk/sociaal domein en de lokale gemeenschap. Dit onderzoek werd uitgevoerd om te achterhalen wat de financiële effecten zijn van Welzijn op Recept op het zorggebruik en de zorguitgaven. Het onderzoek werd uitgevoerd door Marc Pomp, gezondheidseconoom en gefinancierd door PGGM.
Onderzoek naar effecten van Welzijn op Recept
In de periode november en december 2022 werden via vraaggesprekken met huisartsen en welzijnscoaches de effecten van WOR op zorggebruik in kaart gebracht. Hoewel die effecten verschillen van praktijk tot praktijk, is er brede overeenstemming dat WOR het gebruik van huisartsenzorg en GGZ vermindert en dat WOR soms zelfs leidt tot uitstel van opname in het verpleeghuis. WOR leidt soms tot méér gebruik van wijkverpleegkundige zorg en dagbesteding, maar hierdoor kunnen ouderen langer verantwoord thuis blijven wonen. Denk bijvoorbeeld aan een licht dementerende man en zijn echtgenote/mantelzorger die met steun van familie en buurtgenoten nog deelnemen aan activiteiten in de buurt en zo op een fijne manier thuis kunnen blijven wonen. Binnen het onderzoek zijn twee scenario’s uitgerekend voor de kostenbesparing waarbij de kostenbesparing ligt tussen de 5 en 10%, zie infographic en rapport.
Financiering van Welzijn op Recept
Hoewel WOR over het geheel een positief financieel resultaat laat zien, is er door de schotten tussen de financiering van gemeenten en zorgverzekeraars toch een reëel risico dat WOR zich niet optimaal kan ontwikkelen binnen de Nederlandse zorg. De financiële besparingen gelden vooral voor de zorgkantoren en zorgverzekeraars, de uitvoerders van de Wet Langdurige Zorg en de Zorgverzekeringswet. Voor gemeenten is WOR een kostenpost. Zij betalen voor het extra welzijnswerk. Dit schottenprobleem vormt een belemmering voor verdere uitrol en optimalisering van WOR. Domeinoverstijgende financiering is noodzakelijk om WOR en de door het ministerie van VWS gewenste beweging naar voren, zoals omschreven in het IZA en GALA, door te ontwikkelen. Zonder deze ontschotting bestaat het risico dat ook bestaande en succesvolle WOR initiatieven hun energie verliezen en de samenwerking en het aantal welzijnsverwijzingen verwatert. De bijgevoegde infographic maakt dit op eenvoudige manier treffend zichtbaar.
Bron: Welzijn op Recept
