- Beter Oud in Amsterdam
- Door de redactie
Amsterdam wil een goede kwaliteit en toegankelijkheid van wonen, welzijn en zorg voor alle oudere burgers, nu en in de toekomst. In de coalitie ouderen slaan partijen de handen daarvoor ineen. Johan Osté, beleidsmedewerker gemeente Amsterdam, geeft een korte toelichting.
“Amsterdam Vitaal & Gezond is een stadsbrede aanpak, waarin de gemeente samenwerkt met Zilveren Kruis, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties aan een gezonde, weerbare stad met gelijke kansen op goede gezondheid voor alle Amsterdammers. De coalitie ouderen is onderdeel van deze aanpak. Daarin zetten zorg- en welzijnsaanbieders en corporaties zich in voor een stad waar men prettig en gezond ouder kan worden en mensen regie houden over ondersteuning en zorg als die noodzakelijk zijn. Het programma Beter Oud in Amsterdam vormt een goede infrastructuur om daar met name op het gebied van zorg en welzijn vorm aan te geven.”
De coalitie ouderen kent drie actielijnen:
• Vitaliteit
• Netwerk van ondersteuning en zorg
• Wonen zonder zorgen
Betrokkenheid van ouderen
“Betrokkenheid van ouderen is op alle onderdelen belangrijk”, benadrukt Johan Osté. “Bijvoorbeeld bij de ondersteuning en zorg voor mensen met dementie. Of ouderen die meedenken over de communicatie rondom valpreventie en hoe je senioren kunt verleiden om zelf in actie te komen. Want het gaat er ook om hoe mensen zelf kunnen anticiperen op het ouder worden, hoe ziet de vijftiger de toekomst van ouder worden in de stad, wat verwachten we van elkaar en wat is er mogelijk? Gelet op de veranderende demografie en toenemende zorgvraag staan we voor een forse opgave.”
Samenhangende domeinen
Hij wijst op een ander voorbeeld van het betrekken van ouderen, namelijk zoals is gedaan bij de levensloopbestendige routes in het kader van Age Friendly City. “Met ouderen hebben we gekeken naar de openbare ruimte in drie verschillende wijken: zijn ze oudervriendelijk? Via schouwen en place-game methodieken hebben ouderen hun directe leefomgeving gescoord. Dat heeft bijvoorbeeld geleid tot het toevoegen van rustpunten om zo bepaalde afstanden te overbruggen, gelijkvloerse oversteekplekken, het afvlakken van te steile hellingsbanen en het wegnemen van gevaarlijke obstakels. De geleerde principes brengen we onder de aandacht van stedelijke ontwerpers voor zover ze niet al zelf betrokken zijn.”
“Die aanpak heeft direct raakvlakken met één van de speerpunten in de actielijn ‘vitaliteit’, namelijk valpreventie. We zijn met huisartsen in gesprek of screening op valrisico vanuit de eerste lijn kan plaatsvinden. Afhankelijk van een screening volgt dan vervolgaanbod, zoals een training gericht op kracht-, balans- en coördinatie-oefeningen. Daarnaast spelen huisartsen en apothekers een belangrijke rol rondom medicatiegebruik: een belangrijke risicofactor voor valincidenten.”
Gemeente en zorgverzekeraar
Peinzend: “Het gaat om een samenhangende inzet vanuit verschillende disciplines. De bekostigingsstructuur is daar niet altijd op berekend. Dat geldt ook voor preventie. Daarom is het zo goed dat de gemeente Amsterdam en Zilveren Kruis met aanbieders in deze coalitie zitten en samen kijken hoe ze (financiële) drempels kunnen wegnemen. Dat geldt voor valpreventie, maar bijvoorbeeld ook voor dementie. Naast de meer medische zorg voor deze groep zien we in toenemende mate het belang en de rol van welzijn in de stad. In expertisenetwerken dementie moet de samenwerking tussen professionals van zorg en welzijn vorm krijgen. Een deel van die professionals wordt gefinancierd door gemeente, een ander deel door de zorgverzekeraar. Dat vereist dus goede afstemming tussen financiers onderling en met aanbieders.”
Zwaardere zorg aan huis
"De coalitie ouderen is opgezet om samenwerking in Amsterdam vorm te geven met het oog op een toekomstbestendig zorglandschap. Dat is een zaak van lange adem. Op alle actielijnen zijn speerpunten vastgesteld en wordt gestuurd op resultaten. Meer en meer worden deze resultaten tastbaar", aldus Johan Osté.
Zaken waar het programma Beter Oud in Amsterdam een belangrijke rol in speelt, zoals valpreventie en dementie, gaan van een projectmatige aanpak naar een meer schaalbare aanpak. Toch gaat het niet altijd zo snel als hij zou willen. “Inderdaad”, erkent hij, “op alle actielijnen zijn speerpunten die vragen om domeinoverstijgende samenwerking. En samenwerking kost tijd. Het gaat om veel partijen, met elk een eigen cultuur. Je moet elkaar leren kennen en vertrouwen opbouwen. Het helpt als je begrijpt hoe een ander werkt. Dat geldt voor beleid, maar zeker ook in de uitvoering.”
Hij besluit met: “Het betreft een groeiproces, niet alles vooraf vastleggen, maar gaandeweg leren, bijstellen en afspraken maken. Met als gezamenlijk ultiem doel, een stad waar burgers prettig, goed en zo gezond oud kunnen worden.”
Johan Osté
beleidsmedewerker gemeente Amsterdam