Huisartsenpraktijk: graadmeter voor de samenleving

Als er iets een graadmeter is voor de samenleving, is het wel een huisartsenpraktijk in een achterstandswijk. Bij deze wijkbewoners slaan de huidige landelijke problemen als hoge inflatie en exploderende energiekosten zeer hard toe. Met enorme stress als gevolg, dat zich vaak uit in lichamelijke klachten.

“We zien inderdaad het aantal mensen dat in een armoedesituatie verkeert toenemen”, bevestigt Anja Vrakking, huisarts gezondheidscentrum Gein. “Niet alleen mensen met een uitkering, maar ook met een baan die net boven het bijstandsniveau zitten en daardoor voor een aantal voorzieningen niet in aanmerking komen.” Als voorbeeld noemt ze de mevrouw op haar spreekuur met hoofdpijnklachten. “Ze werkt parttime in de thuiszorg. Bij verder doorvragen bleek dat ze de energierekening niet meer kan betalen.”

 

Er moet echt oog komen voor die toenemende tweedeling. Het eigen risico en aanvullende verzekering vormen echt een struikelblok voor mensen met weinig geld.

 

Tweedeling

Ze vervolgt: “Zo kan ik talloze voorbeelden noemen. De huidige situatie leidt echt tot een tweedeling in de zorg. De zorg is namelijk niet meer voor iedereen in dezelfde mate beschikbaar. Neem de pil. Boven de 23 jaar moeten vrouwen dat zelf betalen. Dat gaat niet om een hoog bedrag, maar voor een aantal mensen is het gewoonweg echt te duur. Sommige patiënten willen geen doorverwijzing naar het ziekenhuis, omdat ze de eigen bijdrage niet kunnen betalen. Of ze kunnen niet naar de fysiotherapeut, omdat ze geen aanvullende verzekering hebben. Deze mensen krijgen niet de zorg die ze nodig hebben. Ze leven echt op de grens van armoede. Het beetje geld dat er is, is nodig voor de dagelijkse levensbehoefte. Dat geeft voortdurend stress. Ik vind die toenemende tweedeling echt enorm kwalijk.”

 

Krachtige Basiszorg

Gezondheidscentrum Gein werkt met Krachtige Basiszorg. Dat wil zeggen: de huisarts krijgt in plaats van 10 nu 15 minuten voor een consult. En uit de extra gelden van Krachtige Basiszorg is een praktijkondersteuner welzijn aangesteld. “Deze functie is echt een steun voor ons huisartsen”, geeft Anja Vrakking aan. “Ze zit in het gezondheidscentrum, dus ik kan mensen met medische klachten waar mogelijk sociale problemen aan ten grondslag liggen heel laagdrempelig naar haar doorverwijzen. Zo krijgt de patiënt toch de aandacht die hij nodig heeft en zij zorgt dat de patiënt uiteindelijk op de juiste plek komt.”

 

Praktijkondersteuner welzijn

“De mensen die naar mij worden doorverwezen, hebben vaak een stapeling van klachten”, erkent Wilma Hoogenhout, praktijkondersteuner welzijn. “Problemen met werk, financiën, huisvesting, eenzaamheid, noem maar op. Ik heb meer tijd om met de patiënt in gesprek te gaan en alle domeinen uit te vragen. Vervolgens kan ik de mensen doorverwijzen naar de juiste plek. We werken veel samen met het Buurteam, Ouder- en Kindteam en Welzijn op Recept. Daarnaast ken ik de sociale kaart in de wijk, dus ben op de hoogte van alle activiteiten waar ik mensen op kan wijzen.” Ze vervolgt: “De schuldhulpverlening is ook twee dagen per week in het gezondheidscentrum aanwezig. Dus mensen met schuldenproblematiek kan ik direct doorverwijzen of zelfs letterlijk meenemen naar de schuldhulpverlening en een afspraak maken. Dan is er uiteraard nog een heel traject te gaan, maar het feit dat het in gang is gezet, geeft al vaak wat rust.”

 

Brugfunctie

2022 11 21 anja vrakking wilma hoogenhoutGezondheidscentrum Gein is een van de eerste met een praktijkondersteuner welzijn. “Inmiddels zijn er meer praktijken mee gestart”, vertelt Anja Vrakking. “Deze brugfunctie is ongelooflijk belangrijk in achterstandswijken. Voor patiënten met sociale problematiek maak ik direct in Wilma’s agenda een afspraak, maar ik ga ook vaak met die persoon langs om alvast kennis te maken. En omdat ik zeg dat zij een heel prettig persoon is, is er eigenlijk nooit weerstand. Mensen voelen zich vertrouwd en veilig in de huisartsenpraktijk, terwijl ze vaak wantrouwend staan tegenover andere instanties.” Wilma vult haar aan: “Die korte lijnen zijn zo belangrijk. Ik werk rechtstreeks in het patiëntendossier, zodat de huisarts op de hoogte is en indien nodig kan ik met de huisarts afstemmen. Zelf monitor ik de patiënten die ik doorverwijs tot ze inderdaad op de juiste plek zijn en de juiste hulp krijgen.”

 

Hartenkreet

Beide dames zijn zeer ingenomen over deze wijze van samenwerking. “We hopen echt dat de financiering voor Krachtige Basiszorg en dus voor de functie praktijkondersteuner welzijn blijft. Dat is zo belangrijk voor de juiste zorg aan mensen die toch al in de knel zitten.” Hun hartenkreet: “En er moet echt oog komen voor die toenemende tweedeling. Het eigen risico en aanvullende verzekering vormen echt een struikelblok voor mensen met weinig geld.”

 

Regelingen 

Anne Annegarn is projectleider voor Krachtige Basiszorg en ondersteunt Krachtige Basiszorg praktijken. Anne heeft een overzicht samengesteld van allerlei regelingen die er in Amsterdam bestaan voor mensen met financiële problemen. De Stuurgroep Integrale Wijkgerichte Samenwerking bespreekt met Zilveren Kruis de mogelijkheden om het aantal Krachtige Basiszorg praktijken uit te breiden en de financiële middelen te borgen.

Voor zorgverleners is er ook divers scholingsaanbod over het bespreken van financiële problematiek of over de invloed van financiële stress op de gezondheid van mensen. Het AOF ondersteunt huisartsenpraktijken in achterstandswijken in Amsterdam en Almere en kan soms tegemoetkomen in de kosten van dit soort trainingen of organiseert deze zelf op basis van open inschrijving. 

 

Meer weten? Bel of mail met