- Special Ouderen 2022
- Door de redactie
Duurzame ouderenzorg. Dat was het thema van de conferentie van 10 mei jl. Wat moet je daaronder verstaan volgens huisarts Jeroen Baars? “Duurzame ouderenzorg wordt bereikt als er goede structuren zijn neergezet, met stedelijke werkafspraken en efficiënte digitalisering, met tegelijk goede samenwerking tussen professionals in de eigen wijk en bovenal een zorgverzekeraar die structureel wil financieren”.
Jeroen Baars, huisarts en lid stuurgroep ouderen Amsterdamse Huisartsen aliantie (AHa), zet zich in voor duurzame ouderenzorg. Hij benadrukt dat de juiste zorg op de juiste plek de leidraad is. “Altijd! Desondanks gaat het in de ouderenzorg niet altijd goed”, voegt hij er aan toe. “Nog steeds worden ouderen ingestuurd naar het ziekenhuis die met de juiste zorg ook thuis behandeld hadden kunnen worden. Dat kan soms ook niet anders. Kan iemand veilig thuis blijven als hij heel verward is? Het gaat soms om zeer kwetsbare ouderen, die cognitief niet sterk zijn en tegelijk veel mankeren. Bijvoorbeeld niet eens van de stoel naar de wc kunnen zonder hulp. Als huisarts hebben we op dit moment niet de tools om deze sterk toenemende groep ouderen echt de juiste zorg te bieden, terwijl dat wel van ons wordt verwacht en we dat natuurlijk zélf ook willen.”
Verpleegkundig team
“Om deze complexe zorg goed aan te kunnen, kijken we nu naar de inzet van een verpleegkundig team op stedelijk niveau, als aanvulling op de wijkverpleging en de huisarts. Dit team kan worden ingezet voor diagnostiek (zoals CRP-, natrium- en kaliummeting en eventueel echo) en verpleegkundige handelingen zodat indien mogelijk de oudere comfortabel thuis kan blijven.” Als voorbeeld verwijst Jeroen Baars naar het CVK-team van Cordaan. “Dit coördinerend verpleegkundig team is een acuut verpleegkundig team. Het idee is om zo’n team stedelijk in te zetten. Huisartsen, huisartsenposten en wijkverpleging moeten dan zo’n team kunnen inschakelen.” Peinzend vervolgt hij: “We denken aan een groeimodel, mogelijk eerst alleen inzet op verpleegkundige handelingen, te beginnen met een pilot op één huisartsenpost en daarna werkenderwijs verder uitrollen. Zilveren Kruis wil in principe wel meewerken. Er is inmiddels voldoende casuïstiek voorhanden die aantoont dat deze aanpak leidt tot minder spoedopnames Als daardoor minder kwetsbare ouderen naar het ziekenhuis gaan, levert het natuurlijk ook geld op.” Met nadruk: “Maar dat is zeker niet onze insteek. Het gaat om de juiste zorg op de juiste plek.”
Stedelijke structuren
Terugkomend op duurzame zorg, vervolgt Jeroen Baars: “Dat betekent stedelijk goede structuren, met kaders voor samenwerking met de wijkverpleegkundige teams en de specialisten ouderengeneeskunde. En dat je als regio uniformiteit uitstraalt.” Zijn overtuiging: “Daar valt nog winst te behalen. Nu doen bijvoorbeeld niet alle praktijken in Amsterdam mee met het programma Beter Oud in Amsterdam en niet alle praktijken hebben een POH ouderen. Dat is jammer, want een POH ouderen biedt veel meerwaarde.
Ouderen worden door de POH ouderen preventief in kaart gebracht, de POH ouderen heeft laagdrempelig contact met de mantelzorger en de wijkverpleging, voert gesprekken over advanced care planning, noem maar op. Deze inzet leidt echt tot betere kwaliteit van zorg voor ouderen en neemt de huisarts veel werk uit handen.”
Samenwerking in de wijk
Om te komen tot duurzame ouderenzorg is goede samenwerking tussen professionals in de wijk eveneens essentieel, stelt Jeroen Baars vast. “Grootschaligheid in structuren is goed, maar klein en compact eveneens. Want in samenwerking gaat het erom dat je mensen ként. Als netwerkzorg samen staan voor en rondom de patiënten. Met gebruikmaking van een goed beveiligd digitaal dossier dat toegankelijk is voor alle betrokken professionals en de mantelzorger. In ons geval cBoards. Daarnaast is afbakening van taken van belang: wat is zorg en wat is welzijn? En hou elkaar op de hoogte van initiatieven. Zo heeft de GGD projecten op valpreventie waar de huisartsen niets van wisten.”
Structurele bekostiging
Duurzame zorg betekent ook duurzame financiering, benadrukt Baars tot slot. “Als projecten de meerwaarde hebben aangetoond, is structurele bekostiging essentieel. Neem Beter Oud, dat programma liep vorig jaar af. We hebben moeten knokken voor doorfinanciering en die is nu voor twee jaar toegezegd. Maar daarna is het opnieuw onzeker. Dat geldt voor meerdere programma's en projecten. Uiteraard zijn we bereid naar de zorgverzekeraar te luisteren. Maar luister dan alsjeblieft ook naar de professionals in het veld. We verzinnen projecten niet om er zelf beter van te worden. Ook daarbij staat altijd de juiste zorg op de juiste plek centraal.” Glimlachend: “Ofwel: duurzame zorg.”