- Palliatieve Zorg
- Door de redactie
“Als je weet dat je niet meer beter wordt, zet dat alles in het leven in een ander perspectief. Veel mensen worstelen dan met verwerking, angsten, fundamentele vragen en acceptatie rondom het levenseinde. Deze zijn niet weg te nemen met een pilletje. Er moet ruimte en aandacht zijn voor deze gevoelens, daarbij stilstaan en die verkennen. Dat is wat een geestelijk verzorger kan bieden.”
Aan het woord is Eric de Rooij, kwartiermaker, geestelijk verzorger en coördinator van de poule van geestelijk verzorgers in Amsterdam Diemen. Hij is blij dat een geestelijk verzorger nu kan worden ingezet in de thuissituatie. “In de palliatieve zorg spelen zingevingsvragen sterk. Zorgverleners kunnen niet altijd de juiste begeleiding bieden, omdat de aandacht veelal gericht is op lichamelijke klachten. Dan kan de inzet van een geestelijk verzorger zinvol zijn.”
Eric de Rooij vervolgt: “Daarom willen we graag dat zorgverleners in de eerste lijn en ook de PaTz-groepen het werk en de meerwaarde van de geestelijk verzorgers kennen en weten wanneer ze hen kunnen inschakelen. Dat gaat niet vanzelf. Een PaTz-groep kan hen bijvoorbeeld uitnodigen voor kennismaking. Het is goed te weten dat de geestelijk verzorger bij ethische vraagstukken die wellicht aan de orde komen bij PaTz-groepen een adviserende rol kan spelen.”
Onderscheid psycholoog en geestelijk verzorger
Er is natuurlijk overlap met het werkterrein van een psycholoog. Wat het onderscheid is? Eric: “Een psycholoog let op gedrag, op stemmingen, als er psychisch iets aan de hand is. Een geestelijk verzorger is de juiste gesprekpartner als er in iemands leven iets ingrijpends plaatsvindt, wanneer er zingevingsvragen zijn. Rouwen bijvoorbeeld hoort bij de mens, je bent dan niet psychisch ziek. De geestelijk verzorger helpt bij levensvragen, zoals bij waarom-vragen waarmee mensen kunnen worstelen: ‘Waarom overkomt mij dit nu?‘”
Het is overigens een misverstand dat een geestelijk verzorger altijd verbonden is aan een religieuze stroming, benadrukt hij. “We hebben een team van geestelijk verzorgers vanuit verschillende richtingen: boeddhistisch, christelijk, humanistisch, islamitisch, maar ook geestelijk verzorgers die bij geen enkele levensbeschouwelijke of religieuze organisatie zijn aangesloten. Zij zijn allemaal ingeschreven in ons beroepsregister, dat is het kwaliteitskeurmerk. Als coördinator kijk ik altijd welke geestelijke verzorger het beste past bij de vraag. Maar echt: acht van de tien keer heeft de patiënt geen voorkeur. Mensen zoeken een gesprekspartner die aandachtig kan luisteren, present is en in staat is om bij vragen rondom zingeving en levensvragen je verder op weg te helpen.”
ABC-model
Eric de Rooij verwijst naar het zogeheten ABC-model: Aandacht, Begeleiding en Crisisinterventie. Aandacht vanuit een open, luisterende houding; gevolgd door het aanbieden van begeleiding, waarbij de patiënt aangeeft of hij dat wel of niet op prijs stelt. Bij de crisisinterventie, waarbij de patiënt worstelt met vragen en de tijd dringt, kan de zorgprofessional doorverwijzen naar de geestelijk verzorger.
“De vraag is hoe we professionals en vrijwilligers zo kunnen scholen dat ze meer oog krijgen voor zingevingsvragen en beschikken over de juiste tools, zodat de geestelijk verzorger alleen wordt ingezet bij een crisis.”
Coaching on the job
“Palliatieve zorg is multidisciplinair. Daar hoort ook samenwerking met geestelijke verzorging bij”, stelt Eric vast. “Wat is een goede werkwijze? Dat proberen we op verschillende manieren uit. Zo kunnen thuiszorgmedewerkers van Cordaan direct doorverwijzen naar de geestelijk verzorger. We onderzoeken of deze zomer een geestelijk verzorger kan meelopen met de wijkverpleegkundige. Een soort coaching on the job: wanneer kan ze zelf ondersteuning bieden en wanneer moet ze een geestelijk verzorger inschakelen? Aan dit project wordt een onderzoek gekoppeld. Als de uitkomsten positief zijn, wordt het breder ingezet.”
Verwijzen naar een geestelijk verzorger
Wilt u patiënten ook verwijzen of overleggen met een geestelijk verzorger? U kunt daarvoor contact opnemen met:
In Amsterdam/Diemen:
Centrum voor levensvragen : 06 - 1395 6823
Eric de Rooij, kwartiermaker: 06 - 4720 0201
Of kijk op de website: www.centrumlevensvragen.nl
In Almere:
Andre Kloosterman, kwartiermaker: 06 33050266 | Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.