Positieve gezondheid Venserpolder: van de wijk zélf

‘Positieve gezondheid’ in de Amsterdamse wijk Venserpolder moest de gezondheid van bewoners versterken. Samen met hen zijn blijvende resultaten geboekt.

De multiculturele wijk Venserpolder in Amsterdam Zuidoost kent twee gezichten. Aan de ene kant kampen de bewoners met problemen op het gebied van gezondheid, leefstijl, criminaliteit, armoede, werkloosheid en vereenzaming. Tegelijkertijd zien veel bewoners Venserpolder als een fijne wijk, waar onderlinge samenhorigheid is en veel activiteiten plaatsvinden. Het project Venserpolder Groeit & Leeft! startte in 2016 om positieve aspecten te versterken en de gevolgen van negatieve factoren te verminderen.

Het verbindend concept daarbij was Positieve Gezondheid, ontwikkeld door arts-onderzoeker Machteld Huber. Hierbinnen is gezondheid niet de afwezigheid van ziekte. Het gaat om de mate waarin mensen fysiek, emotioneel en sociaal in staat zijn een prettig leven te leiden; ondanks eventuele ziekte en beperkingen.

 

Scepsis verdwenen

Onderzoekers van het Louis Bolk Instituut begeleidden het project. Ze werkten nauw samen met (lokale) zorg- en welzijnsorganisaties, Stadsdeel Zuidoost, de GGD en het Institute for Positive Health. ZonMw zorgde voor financiering. Maar vooral de rol van wijkbewoners was cruciaal. Zij bedachten deelprojecten om de gezondheid in de wijk te versterken en stemden over welke hiervan werden uitgevoerd. Binnen een kernteam en lokaal expertteam waren wijkbewoners intensief betrokken bij de uitvoering van de acht deelprojecten. Ook de naam Venserpolder Groeit en Leeft! en het bijbehorende logo kwamen uit hun koker.

“Alleen als je bewoners vroegtijdig en intensief betrekt, kun je structurele resultaten behalen”, zegt projectleider Herman van Wietmarschen van het Louis Bolk Instituut. “Er was in eerste instantie scepsis over ‘weer een project in Venserpolder’. Doordat het een project van de wijk zelf werd, is deze scepsis verdwenen.”

 

Koffie-uurtje gezondheidscentrum

Een voorbeeld van een deelproject is het organiseren van een wekelijks koffie-uurtje in gezondheidscentrum Venserpolder. Het kwam voort uit bestaande koffie-uurtjes in het buurthuis. Daar viel het vrijwilligers op dat gesprekken vaak gingen over ziekte en gezondheid. “Bij de koffie-uurtjes in het gezondheidscentrum schuiven ook een huisarts, een maatschappelijk werker en een medewerker van de schuldhulpverlening aan”, schetst Van Wietmarschen.

“Deelnemers kunnen op een laagdrempelige manier vragen stellen. En eerstelijnszorgverleners kunnen informatie delen met mensen die ze anders niet makkelijk bereiken. Zo hebben de huisartsen het koffie-uurtje benut voor voorlichting over de griepprik. De bijeenkomsten hebben ook een signalerende functie. Vertellen deelnemers dat ze zich zorgen maken over een mevrouw in hun flat? Dan kan de maatschappelijk werker langsgaan om poolshoogte te nemen en waar mogelijk te helpen.”

 

Factsheet

Het Louis Bolk Instituut heeft op basis van (vooral) de ervaringen in Venserpolder de factsheet ‘Positieve Gezondheid de wijk in!’ opgesteld. Deze handreiking identificeert zeven stappen om ook elders te komen tot wijkgerichte oplossingen.

Lees hier het volledige artikel

Bron: De Eerstelijns, auteur Noël Houben