17 januari 2024

|

Ouderen

|

Door de redactie

In de ‘Visie eerstelijnszorg 2030’ staat het versterken van de eerste lijn centraal, gebaseerd op de principes van passende zorg, met een doelmatige inzet van capaciteit en middelen. Van deelbelangen naar gedeeld belang. In Amsterdam wordt daarin al volop voorgesorteerd. Een belangrijke stap is de recente ondertekening van de hernieuwde versie van het ‘Convenant Zorg in de Wijk en Amsterdamse Huisartsenalliantie (AHa)’.

Wij spraken hierover met Paulien van Hessen, Raad van Bestuur Stichting Amsterdamse Gezondheidscentra en bestuurslid AHa én Ronald van Weegen, directeur Zorg in de Wijk Cordaan en voorzitter Stedelijk Zorg in de Wijk overleg. 

“In dat convenant staan samenwerkingsafspraken tussen wijkverpleging en huisartsenzorg”, vermeldt Paulien van Hessen. Met nadruk stelt ze vast: “Het is beslist geen papieren tijger, maar een levend document, waar huisartsenpraktijken en wijkverpleging ook daadwerkelijk naar handelen.”

Preferente aanbieders wijkverpleging

Ronald van Weegen valt haar bij. “Komen tot passende zorg is een gezamenlijke opdracht. Dat betekent als wijkverpleging samen optrekken met de huisartsenpraktijken met heldere samenwerkingsafspraken en herkenbare en aanspreekbare professionals in de wijk. Zo zijn er per huisartsenpraktijk maximaal drie preferente aanbieders van wijkverpleging. Daarmee beperk je de concurrentie enigszins, het is tegelijkertijd de enige manier om verantwoordelijkheid te kunnen nemen voor de populatie in de wijk. Dat lukt nu eenmaal niet met tientallen aanbieders van wijkzorg.” 

Paulien van Hessen: “Uiteindelijk heeft de cliënt de vrije keus, maar vanuit de huisartsenpraktijk kun je daarin sturen, door nadrukkelijk te vermelden dat je samenwerkt met aanbieder A, B en C. Ook de transferverpleegkundigen van de ziekenhuizen weten van elke huisartsenpraktijk wie de preferente aanbieders van wijkzorg zijn.”

"Uitgangspunt is dat een aanvraag voor wijkverpleging altijd terecht is, daarover is geen discussie."

Doorbemiddeling

“De huisartsenpraktijken kunnen voor hun preferente wijkzorg aanbieder kiezen uit 13 door Zilveren Kruis gecontracteerde aanbieders van wijkverpleging die in Amsterdam samenwerken met elkaar”, licht Ronald toe. “De aanbieder wijkverpleging zorgt voor één vast aanspreekpunt (een wijkverpleegkundige) per huisartsenpraktijk en voor één ingang tot dit team, waardoor snel kan worden geschakeld. Als een aanbieder van wijkverpleging bij een aanvraag zelf niet de zorg kan leveren, bijvoorbeeld door schaarste, zorgt deze voor doorbemiddeling naar een andere aanbieder, zodat de huisarts of POH-Ouderen daar zelf niet achteraan hoeft te gaan.”

Paulien is daar enthousiast over: “Dus de aanvraag gaat niet terug naar de huisartsenpraktijk, maar de wijkverpleging gaat aan de slag om er aan te kunnen voldoen. Zij weten het beste hoe dat kan, of de zorg anders kan worden georganiseerd, zij kennen het landschap. Uitgangspunt is dat een aanvraag voor wijkverpleging altijd terecht is, daarover is geen discussie. De oorspronkelijk benaderde aanbieder wijkverpleging informeert de huisartsenpraktijk wie uiteindelijk de wijkzorg gaat bieden.”

Passende zorg

Andersom is de huisartsenpraktijk op verzoek van de wijkverpleegkundige beschikbaar voor overleg over de invulling van de zorg in de thuissituatie. “Het is van belang om de bestaande, altijd schaarse, capaciteit zo efficiënt mogelijk te benutten”, benadrukt Ronald. “Daarom is het ook nodig eenduidige afspraken te maken over passende zorg. In welke gevallen is daadwerkelijk ondersteuning nodig van de wijkverpleging? En wat kan een cliënt zelf, of met behulp van het sociaal domein? Daarom is samenwerking met het sociaal domein eveneens van belang. Alleen in gezamenlijkheid kom je tot goede, doelmatige, toegankelijke zorg.”

"Terug naar kleinschaligheid, met samenwerkende zorg- en welzijnsprofessionals die elkaar kennen en dezelfde taal spreken en die uitgaan van het 5-stappenplan."

IZA-aanvraag

En juist dát staat centraal in de IZA-aanvraag (Integraal Zorgakkoord) van de Amsterdamse Huisartsenalliantie, Stedelijk Zorg in de Wijk en Buurtteam Amsterdam.

Paulien: “De aanvraag betreft de zorg voor kwetsbare ouderen, hun mantelzorgers, de informele zorg en de professionals eromheen. Om te komen tot afgestemde zorg en ondersteuning willen we weer hometeams instellen in alle wijken. Terug naar kleinschaligheid, met samenwerkende zorg- en welzijnsprofessionals die elkaar kennen en dezelfde taal spreken en die uitgaan van het 5-stappenplan: Wat kan de oudere zelf? Welke hulpmiddelen zijn er? Wat kan de familie/mantelzorg? Wat kan het sociale netwerk/andere instanties? Wat kunnen onze professionals?”

Ronald vult aan: “Het document is een zogeheten 'snelle toets': is dit de juiste koers om in aanmerking te komen voor de transformatiegelden? Die gelden zijn bestemd voor domeinoverstijgende initiatieven om te kunnen voldoen aan de ambities in het IZA. En zoals bij het convenant tussen de wijkverpleging en de huisartsenzorg niet op zichzelf staat, maar altijd in verbinding met programma’s als Beter Oud, Amsterdam Vitaal & Gezond en dergelijke, bevat onze IZA-aanvraag ook links met andere relevante programma’s in de stad. Het gaat juist om die integratie.”

Populatiebekosting

Samenvattend stelt Paulien: “De ontwikkeling die wij in de IZA-aanvraag schetsen, maar ook het recent getekende convenant passen naadloos in de Visie eerstelijnszorg 2030. Als professionals samen verantwoordelijkheid nemen voor de populatie, met elkaar meedenken in oplossingen, de capaciteit zo eerlijk mogelijk verdelen.” Daarbij is de wijze van financiering nog wel een worsteling, geeft Ronald toe. “Zilveren Kruis is ingenomen met de wijze waarop we de samenwerking wijkverpleging / huisartsenzorg vorm geven in het convenant. Ze is ook bereid om mee te denken over andere vormen van bekostiging en ondersteunt onze initiatieven. Daarmee geef je ook meer ruimte aan de professionals, wat hun werk tegelijk aantrekkelijker maakt.”

Rol Elaa

Het is duidelijk: de eerste stappen naar de transitie zijn gezet, maar er is nog veel werk te verzetten. “We zijn blij met dat Elaa ons daarin coördineert en faciliteert”, vermelden beiden tot slot.